Ku Marianne Nghidengwa
Ku Marianne Nghidengwa AALONGWA ye li ethele nomilongotano yo yo mondondo ontimulongo nayimwe poskola yo pombanda yedhina Mwadikange Kaulinge moshitopolwa shaHangwena oya li ya tidhwa momuhandjo gwenongelo ndyoka konima sho ya li ya mono iizemo yankindipala miilongwa ngaashi Oshiingilisa nOmwaalu omumvo gwa zi ko. Aalongwa mbaka ngashiingeyi oye li ya yuga aniwa ontanda pondje yenongelo ndyoka mpoka aniwa yamwe yomaalongwa yadhikapo nokuli uundunda wawo wokulala ompanga yamwe ya taya zi momagumbo gaayeni ngoka ge li popepi noskola. Aalongwa mboka taku ti oye li pomimvo dho 17 sigo 20 otaya hupu shokadhila, nashika osha holola omadhilaadhilo nuutile maakuluntu naatonateli yayo kutya onkalo ndjika otayi vulu okutula aakadhona muumbwanda ompanga aamati otaya vulu okuya miilonga yuufuthi opo ya konge uuhupilo. Ota ku hokololwa kutya uunona umwe mboka wa ninga nawa miilongwa yimwe ihe owa ndopa Oshiingilisa nOmwaalu owa thigi po oskola ndjoka. Omukuluntuskola penongelo ndyoka omusamane Leonard Mwiya mOmaandaha goshiwike shika okwa zimine kutya aalongwa yevule pethele nomilongotano oya li ya tidhwa mo momuhandjo. Okwa popi wo kutya oyendji yomuyo mboka ya li ya tidhwa mo momuhandjo oomboka kayena omikalo. Okwa gwedha po wo kutya omuhandjo ogu udha nashika ohashi eta opo omunino gonyata gu tope iikando olundji. Otati wo shika osha eta opo elelo lyoskola li etepo edhilaadhilo lyoku shonopeke omwaalu gwaanaskola mohostela okuza pomwaalu go 640 okuya pomwaalu gwaalongwa yeli 520. “Ongashi naanaa weshitseya, omuhandjo kagushi gomunaskola kehe. Ngashiingeyi omwa pumbwa owala okukala aanaskola yeli 512, inashifa ngaashi nale twa li tuna mo aanaskola yeli 640. Omo lominino dhonyata hadhi topa nosho wo ompumbwe yiilongithomwa yilwe, otwa tokola opo aanaskola yamwe ya ze mo momuhandjo,” osho omusamane Mwiya afatulula. Okwa ti wo opena wo edhilaadhilo oku galulila momuhandjo aalongwa yamwe mboka ya li ya tidhwa mo nonande kapena natando edhilaadhilo lyokutamununamo omuhandjo. “Otwa li tatu wapalekulula omunino gonyata omolwaalongwa oyendji mboka yali momuhandjo ndyoka olyo lya li elalakano lyetu lyokukutha mo aalongwa yamwe . otu wete wo kutya aalongwa mbaka oya pumbwa okulongitha ethimbo lya wo mokwiitula momeyilongo lyawo ihe hametangalalo. Otashi limbilike ngaashingeyi kutya yamwe yomaanaskola opamwe naakuluntu yawo kaya uvitile ombili etokolo ndika ashike yamwe yomuyo oya kuthwa mo momuhandjo omolomikalo omiwinayi dhoka taya holola,” osho omusamane Mwiya apopi. Aalongwa yamwe mboka ya li ya ya eta ekemo lya wo koshifokundaneki shika oya ti nonande menondelo omuna oondunda dhimwe kadhina aantu oya li ya lombwelwa ya longe nuudhiginini ngele oya hala oku shunithwa momuhandjo. Oya ti wo ngashiingeyi yamwe ohaya futu oondola omilongo ntano noshowo oondola omathele gaali poontele mpoka haya zi sho taya yi kenongelo. “Oyendji yomutse ohatu zi komikunda dho kokule moshitopolwa, onkene katuna mpoka tatu zi, itatu vulu wo oku enda oku za komikunda hoka twa za tu ye koskola oshoka okokule. Otwa za wo pomagumbo pwatoka onkene okashona hoka twa li hatu mono momuhandjo oka li kagwana owala. Ashike molwaashoka otwa tidhwa momuhandjo, otwi iyadha monkalo odhigu. Ota tu ilongo nuudhigu,” osho aalongwa yamwe yakuthileko onzonkundana ndjika. Aalongwa yamwe oya lombwele wo oshifokundaneki shika kutya aalongwa yamwe unene aamati mboka ya tidhwa momuhandjo oye li ngashiingeyi taya longitha nayi iikolitha uuna ya zimbuka kootundi dhawo. “Yamwe yomutse ohaya lala inaya lya. Inatu pitikwa okulya momuhandjo oshoka otwa tidhwa mo. Aakuluntu yetu itaya vulu oku tulandela iikulya, momuhandjo otwa li tu li nawa,” osho omulongwa gumwe afatulula. Sho ayiwa naye moonkundathana Ngoloneya goshitopolwa shaHangwena omusamane Usko Nghaamwa okwa lombwele onzonkundana ndjika kutya inaya uva shoka tashi inyenge penongelo lyopombanda lya Mwadikange Kaulinge.
comments
Confidente. Lifting the Lid. Copyright © 2015